Doradztwo zawodowe

Doradztwo zawodowe

  1. Założenia WSDZ.

Szybko następujące zmiany na rynku pracy i w życiu społecznym wymuszają potrzebę wsparcia uczniów w procesie samookreślenia, samodoskonalenia i świadomego planowania własnej kariery zawodowej oraz poznawania siebie i świata przez całe życie. Działania wewnątrzszkolnego sytemu doradztwa zawodowego umożliwiają:

  • • uzyskanie przez uczniów dostępu do wsparcia z zakresu doradztwa zawodowego;
  • • wsparcie rodziców w związku z udzielaniem przez nich pomocy w podejmowaniu przez dzieci decyzji edukacyjno-zawodowych;
  • • wzbogacenie oferty szkoły i jej promocję w obszarze działań z zakresu doradztwa zawodowego;
  • • przejrzystość i ciągłość oddziaływań poprzez wskazanie osób działających na rzecz WSDZ oraz określenie zakresu ich odpowiedzialności;
  • • zaplanowanie działań w cyklu kształcenia.

Sprawnie funkcjonujący system doradztwa zawodowego dzięki zaangażowaniu wszystkich osób realizujących zadania z doradztwa zawodowego daje efekt synergii. Przygotowany dokument WSDZ zapewnia ciągłość działań doradczych, służy wskazaniu korelacji między tymi działaniami i procesami dydaktyczno-wychowawczymi w szkole.

  1. Podstawy prawne dotyczące realizacji doradztwa zawodowego

w Szkole Podstawowej w Furmanach.

 

Prowadzenie działań związanych z doradztwem zawodowym w przedszkolach, szkołach i placówkach regulują m. in. Ustawa z dnia 7 września 1991 roku o systemie oświaty, w której zapisano, że system oświaty zapewnia przygotowanie uczniów do wyboru zawodu i kierunku kształcenia oraz Ustawa Prawo oświatowe z dnia 14 grudnia 2016 r. (w tym Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 sierpnia 2018r. w sprawie doradztwa zawodowego), wymieniając zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego oraz zajęcia prowadzone w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej jako jedne z podstawowych form działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Szczegółowe regulacje wprowadzają rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej, m.in. z dnia 13 sierpnia 2018r. w sprawie doradztwa zawodowego oraz w sprawie ramowych planów nauczania dla publicznych szkół oraz w sprawie zasad organizacji i udzielania pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach.

II Cele programu WSDZ .

 

  1. Cele główny programu WSDZ:

Przygotowanie uczniów do trafnego wyboru drogi dalszego kształcenia i zawodu. Cel główny wykazuje konieczność kształcenia u uczniów konkretnych umiejętności niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania w różnych rolach zawodowych i społecznych. Jest zobowiązaniem całej społeczności szkolnej do systematycznych oddziaływań wychowawczo – doradczych.

  1. Cele dla poszczególnych etapów edukacji w Szkole Podstawowej w Furmanach odnośnie preorientacji, orientacji i doradztwa zawodowego:
  • Celem preorientacji zawodowej w przedszkolu jest wstępne zapoznanie dzieci z wybranymi zawodami najbliższymi ich otoczeniu, kształtowanie postawy pracy i motywacji do działania, pobudzanie i rozwijanie zainteresowań dzieci oraz stymulowanie ich pro-zawodowych marzeń.
  • Celem orientacji zawodowej w klasach I–III jest wstępne zapoznanie uczniów z różnorodnością zawodów na rynku pracy, rozwijanie pozytywnej i proaktywnej postawy wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zainteresowań oraz pasji.
  • Celem orientacji zawodowej w klasach IV–VI jest poznawanie własnych zasobów, zapoznanie uczniów z wybranymi zawodami i rynkiem pracy, kształtowanie pozytywnej i proaktywnej postawy uczniów wobec pracy i edukacji oraz stwarzanie sytuacji edukacyjnych i wychowawczych sprzyjających poznawaniu i rozwijaniu zdolności, zainteresowań oraz pasji.
  • Celem doradztwa zawodowego w klasach VII–VIII szkoły podstawowej jest przygotowanie uczniów do odpowiedzialnego planowania kariery i podejmowania przy wsparciu doradczym decyzji edukacyjnych i zawodowych uwzględniających znajomość własnych zasobów oraz informacje na temat rynku pracy i systemu edukacji.

 

Cele szczegółowe:

  1. Uczniowie :
  • poznają swoje możliwości, zainteresowania,
  • uświadamiają sobie swoje cechy charakteru, predyspozycje,
  • rozwijają umiejętności pracy zespołowej, przełamywania barier środowiskowych oraz kształtowania właściwych relacji społecznych;
  • wiedzą jak się uczyć i rozwijać swoje zainteresowania, pasje i talenty;
  • mają większą motywację do nauki,
  • mają świadomość wykorzystania nauki praktyce,
  • znają strukturę szkolnictwa,
  • umieją dobrze się zaprezentować, znają zasady dobrej komunikacji i sposoby radzenia sobie ze stresem.
  1. Nauczyciele:
  • współrealizują wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego w szkole,
  • potrafią diagnozować potrzeby i zasoby uczniów,
  • rozwijają talenty, zainteresowania, zdolności, predyspozycje,
  • wspierają rodziców w procesie doradczym,
  • udzielają informacji, lub kierują do specjalistów,
  • znają ścieżki edukacyjne,
  • włączają przedstawicieli instytucji i zakładów pracy w proces preorientacji, orientacji i doradztwa zawodowego w szkole.
  1. Rodzice:
  • znają strukturę szkolnictwa,
  • znają swoje dziecko,
  • znają czynniki ważne przy wyborze szkoły,
  • angażują się w pracę doradczą szkoły (np. prezentują swoje zawody, zakłady pracy, hobby, zainteresowania).

 

III. Funkcjonowanie WSDZ.

W naszej placówce w realizację działań związanych z doradztwem zawodowym zaangażowani są wszyscy członkowie rady pedagogicznej: dyrektor, nauczyciele wychowawcy, nauczyciele (w tym nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej), nauczyciel-wychowawca w świetlicy szkolnej, nauczyciel-bibliotekarz, specjaliści (m.in. pedagog, psycholog, doradca zawodowy) oraz inne osoby zatrudnione w szkole, np. pielęgniarka szkolna. Wspólne planowanie działań systemowych przez specjalistów i nauczycieli pozwoli podzielić się poszczególnymi zadaniami adekwatnie do posiadanej przez nich wiedzy, doświadczeń, kompetencji w obszarze wychowania, doradztwa, preorientacji i orientacji zawodowej. Treści z zakresu doradztwa zawodowego są realizowane w szkole w ciągu roku szkolnego, zgodnie harmonogramem działań WSDZ:

  • kl. VII – 10 godzin lekcyjnych,
  • kl VIII – 10 godzin lekcyjnych,
  • kl. VII i VIII realizacja zagadnień doradztwa zawodowego podczas lekcji

wychowawczych (minimum 5 godzin).

  • kl. IV – VI – prowadzenie orientacji zawodowej przez nauczycieli przedmiotów

ogólnokształcących oraz wychowawców (minimum 5 godz.lekcyjnych)

  • kl. I – III – prowadzenie orientacji zawodowej (minimum 5 godz. lekcyjnych)
  • oddziały przedszkolne – prowadzenie preorientacji zawodowej (minimum 5 godz. lekcyjnych)

Działania związane z doradztwem zawodowym w Szkole Podstawowej w Furmanach są kierowane do trzech grup adresatów:

  1. Uczniów:
  • • udzielanie porad i konsultacji indywidualnych w ramach spotkań z doradcą zawodowym z PPP, pedagogiem szkolnym,
  • • prowadzenie zajęć grupowych związanych tematycznie z obszarami: poznawanie własnych zasobów; świat zawodów i rynek pracy; rynek edukacyjny i uczenie się przez całe życie; planowanie własnego rozwoju i podejmowanie decyzji edukacyjno- -zawodowych;
  • • pomaganie uczniom w przygotowywaniu teczek „portfolio”;
  • • aranżowanie sytuacji sprzyjających poznawaniu własnych zasobów np. poprzez udział w konkursach, przygotowywanie określonych zadań na zajęcia przedmiotowe, udział w organizowaniu uroczystości i imprez szkolnych;
  • • określanie potencjału edukacyjno-zawodowego;
  • • organizowanie spotkań z przedstawicielami instytucji rynku pracy;
  • • stwarzanie okazji do udziału w wydarzeniach takich jak np. targi edukacyjne;
  • • umożliwianie udziału w spotkaniach informacyjnych z przedstawicielami szkół ponadpodstawowych;
  • • informowanie o ofercie kształcenia w szkołach programowo wyższych;
  • • umożliwienie udziału w spotkaniach z absolwentami szkoły (prezentacje ścieżek rozwoju edukacyjno-zawodowego);
  • • organizowanie spotkań z przedstawicielami zawodów;
  • • organizowanie spotkań z inspirującymi osobami (pasjonatami, autorami innowacyjnych rozwiązań – młodymi ludźmi, którzy odnieśli sukces zawodowy);
  • organizowanie wycieczek zawodoznawczych;
  • stwarzanie uczniom klas VII–VIII możliwości udziału w ramach zajęć edukacyjnych w zajęciach u pracodawców lub w centrach kształcenia praktycznego – zgodnie z ich zainteresowaniami i potrzebami;
  • umożliwienie dostępu do informacji edukacyjno-zawodowej poprzez strony internetowe szkoły, szkolne konto Facebooka, tablice informacyjne, e-dziennik;
  • organizowanie zajęć w świetlicy związanych z preorientacją i orientacją zawodową,
  • organizowanie kącików zawodoznawczych, np. w świetlicy szkolnej, w salach edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej,
  • • umożliwianie uczniom udziału w tzw. lekcjach zawodoznawczych organizowanych przez szkoły ponadpodstawowe zawodowe;
  • • udostępnianie materiałów multimedialnych ułatwiających samopoznanie, podejmowanie decyzji edukacyjnych i zawodowych;
  1. Nauczycieli:
  • uzyskanie wsparcia i pomocy w pracy wychowawczej,
  • lepsze rozpoznanie potrzeb uczniów, ich poglądów, oczekiwań wobec szkoły i rynku pracy,
  • nakreślenie dalszego kierunku pracy z rodzicami i uczniami;
  • udostępnianie zasobów z obszaru doradztwa zawodowego;
  • wspieranie w realizacji zadań doradztwa zawodowego.
  1. Rodziców:
  • podniesienie umiejętności komunikowania się ze swoimi dziećmi;
  • doskonalenie umiejętności wychowawczych;
  • wypracowanie form wspierania dzieci wyborze ich dalszej drogi życiowej;
  • organizowanie spotkań informacyjno-doradczych z doradcą zawodowym w szkole;
  • włączenie rodziców, jako przedstawicieli różnych zawodów, do działań informacyjnych szkoły.      

 

Metody i techniki pracy:

  • Udostępnianie informacji o szkołach i zawodach.
  • Zajęcia doskonalące umiejętności w zakresie komunikacji interpersonalnej                                 i współdziałania w grupie, radzenie sobie ze stresem, autoprezentacji.
  • Spotkania z przedstawicielami różnych zawodów.
  • Prowadzenie kółek zainteresowań dla uczniów.
  • Udzielanie indywidualnych porad uczniom.
  • Wycieczka do zakładu pracy/firmy.
  • Aktywizujące problemowe - burza mózgów, dyskusja
  • Metoda dramy - inscenizacje i odgrywanie ról
  • Metody testowe (kwestionariusze, ankiety, testy)
  • Metody audiowizualne - filmy edukacyjne, zasoby Internetu, programy multimedialne, prezentacje multimedialne
  • Treningi umiejętności społecznych, mini wykłady, pogadanki
  • Techniki plastyczne, wzmacniające myślenie kreatywne, gry i zabawy

Efekty wynikające z wdrożenia WSDZ w szkole:

  • kształtowanie aktywności zawodowej uczniów
  • pomoc rodzicom i opiekunom w kształtowaniu określonych postaw i zachowań związanych z planowaniem kariery zawodowej ich dzieci
  • dostęp do informacji zawodowej dla uczniów, nauczycieli oraz rodziców
  • świadome, trafniejsze decyzje edukacyjne i zawodowe
  • zrozumienie mechanizmów rynku pracy
  • świadome planowanie swoich działań
  • świadomość ponoszenia konsekwencji złych decyzji
  • zrozumienie roli kształcenia ustawicznego
  • wspieranie motywacji wewnętrznej

Zakres zadań w ramach realizacji WSDZ dla poszczególnych osób:

  1. Dyrektor:
  • • odpowiada za organizację działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • • współpracuje z doradcą zawodowym w celu realizacji WSDZ;
  • • wspiera kontakty pomiędzy uczestnikami procesu orientacji zawodowej oraz doradztwa zawodowego w szkole a instytucjami zewnętrznymi;
  • • zapewnia warunki do realizowania w szkole zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
  • • organizuje w szkole wspomaganie realizacji działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego poprzez planowanie i przeprowadzanie działań mających na celu poprawę jakości pracy placówki w tym obszarze.
  1. Doradca zawodowy:
  • • określa mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • • pomaga uczniom w planowaniu kształcenia i kariery zawodowej;
  • • prowadzi zajęcia z zakresu doradztwa zawodowego oraz zajęcia związane z wyborem kierunku kształcenia i zawodu;
  • • wspiera nauczycieli, wychowawców, specjalistów i rodziców w realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • • prowadzi doradztwo indywidualne dla uczniów.
  • • systematycznie diagnozuje zapotrzebowanie uczniów, rodziców i nauczycieli na działania związane z doradztwem zawodowym;
  • • planuje, koordynuje, monitoruje i prowadzi ewaluację oraz promuje działania związane z doradztwem zawodowym podejmowane przez szkołę we współpracy z wychowawcami, nauczycielami i specjalistami;
  • • gromadzi, aktualizuje i udostępnia informacje edukacyjne i zawodowe właściwe dla danego poziomu kształcenia;
  • • organizuje współpracę z otoczeniem społeczno-gospodarczym szkoły podnoszącą efektywność prowadzonych działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • • współpracuje z dyrektorem szkoły, realizując zadania związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym;
  • • wspólnie z zespołem przygotowuje projekt WSDZ;
  • • gromadzi, aktualizuje i udostępnia zasoby związane z orientacją zawodową oraz doradztwem zawodowym;
  • • współpracuje ze specjalistami z poradni psychologiczno-pedagogicznych, instytucjami działającymi na rynku pracy i partnerami z otoczenia społeczno-gospodarczego w celu realizacji działań z zakresu doradztwa zawodowego.
  1. Wychowawcy:
  • • określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • • eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
  • • włączają do swoich planów wychowawczych zagadnienia z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
  • • realizują tematy związane z orientacją zawodową i doradztwem zawodowym na godzinach wychowawczych;
  • • wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w planowaniu kariery zawodowej;
  • • współpracują z rodzicami w zakresie planowania ścieżki kariery edukacyjno-zawodowej ich dzieci;
  • • współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
  1. Nauczyciele (w tym nauczyciele edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej):
  • • określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • • eksponują w trakcie bieżącej pracy z uczniami związki realizowanych treści nauczania z treściami programowymi peorientacji, orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego;
  • • współpracują z wychowawcami klas w zakresie realizowania zajęć orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów;
  • • przygotowują uczniów do udziału w konkursach np. zawodoznawczych;
  • • prowadzą koła zainteresowań, zajęcia dodatkowe; • organizują w sali edukacji wczesnoszkolnej i przedszkolnej kąciki zawodoznawcze;
  • • współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
  1. Specjaliści:
  • • określają mocne strony, predyspozycje, zainteresowania i uzdolnienia uczniów;
  • • włączają treści z zakresu preorientacji, orientacji zawodowej i zawodowego w prowadzone przez siebie zajęcia dla uczniów;
  • • współpracują z wychowawcami klas w ramach realizowania działań z zakresu orientacji zawodowej i doradztwa zawodowego dla uczniów;
  • • włączają się w proces podejmowania przez uczniów decyzji edukacyjnych i zawodowych (informacje dotyczące ucznia wynikające z pracy specjalisty);
  • • współpracują z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym.
  1. Nauczyciele-wychowawcy w świetlicy szkolnej:
  • • włączają w zajęcia realizowane w świetlicy szkolnej treści z zakresu orientacji zawodowej;
  • • organizują w sali kąciki zawodoznawcze;
  • rozpoznają i wspierają w rozwoju zdolności i uzdolnienia uczniów;
  • wskazują uczniom specjalistów, którzy mogą udzielać wsparcia w wyborze kierunku kształcenia i zawodu;
  • udzielają uczniom informacji o możliwościach korzystania z usług doradcy zawodowego.
  1. Nauczyciel-bibliotekarz:
  • • współpracuje z doradcą zawodowym oraz innymi nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • • opracowuje, aktualizuje i udostępnia zasoby dotyczące doradztwa zawodowego;
  • • włącza się w organizowane przez szkołę i instytucje zewnętrzne wydarzenia z zakresu doradztwa zawodowego.
  1. Inne osoby zatrudnione w szkole. np. pielęgniarka:
  • • współpracuje z doradcą zawodowym oraz nauczycielami i specjalistami w zakresie realizacji działań związanych z doradztwem zawodowym;
  • • udziela informacji o kwestiach zdrowotnych ważnych w kontekście zawodów wybieranych przez uczniów;
  • • organizuje dla uczniów spotkania dotyczące dbania o zdrowie i bezpieczeństwo oraz kształtowania właściwych nawyków – adekwatnych do zawodów wybieranych przez uczniów.

Sojusznicy – sieć współpracy.

  1. Poradnie psychologiczno-pedagogiczne (PPP).
  2. Biblioteki pedagogiczne.
  3. Szkoły ponadpodstawowe (szkoły programowo wyższe).
  4. Centra kształcenia praktycznego (CKP).
  5. Urzędy pracy, centra informacji i planowania kariery zawodowej oraz obserwatoria rynku pracy.
  6. Stowarzyszenia branżowe.
  7. Ochotnicze hufce pracy (OHP): centra edukacji i pracy młodzieży, mobilne centra informacji zawodowej, młodzieżowe centra kariery.
  8. Pracodawcy.
  9. Kuratoria oświaty, urzędy marszałkowskie, starostwa powiatowe, urzędy miast i gmin.
  10. Ośrodek Rozwoju Edukacji (ORE).
  11. Organizacje pozarządowe.

Ocena i ewaluacja

Ewaluacja WSDZ jest niezbędna, aby działania doradcze na terenie szkoły były zgodne z oczekiwaniami i potrzebami uczniów i ich rodziców. Na podstawie ankiety ewaluacyjnej skierowanej do uczniów (ocena treści i form przekazywania informacji przez doradcę i nauczycieli), obserwacji własnej i informacji zwrotnych od nauczycieli
z realizacji planowych działań, doradca zawodowy sporządzi sprawozdanie i przedstawi dyrektorowi szkoły oraz radzie pedagogicznej.

 

 

 

Opracowała:

Sylwia Krajewska

szkolny doradca zawodowy

Wszelkie informacje na temat doradztwa zawodowego wraz ze scenariuszami zajęć są dostępne na stronie http://doradztwo.ore.edu.pl

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

109960336 274477960450922 1306319190754819753 n

 

klub szkol

 

 

program sniadanie daje moclogo 1509199571

 

 

321769926 1252625995466893 4072119204245487044 n